Urządzenia cyfrowe to nasza nowa codzienność. Pozwalają nam na świetną komunikację i dają nam nowe możliwości, jednak mają też swoje złe strony. Sprawdź, dlaczego niebieskie światło wytwarzane przez ekrany może mieć negatywny wpływ na organizm.
Niebieskie światło jest wszędzie
Dzieci na zdalnych lekcjach spędzają godziny przed komputerem, podobnie jak dorośli, którzy przenieśli się na pracę zdalną. Wieczorem za to odpoczywamy przy telewizorach, smartfonach czy tabletach. Naprawdę trudno tego uniknąć – obecnie to właśnie różne urządzenia wyposażone w ekrany służą nam zarówno do spełniania naszych obowiązków, jak i zapewniania rozrywki. Spędzanie tylu godzin z niebieskim światłem emitowanym przez wyświetlacze ma jednak swoje złe strony i powinniśmy się im bacznie przyjrzeć.
Czym jest niebieskie światło?
Co ciekawe, urządzenia elektroniczne nie są jedynym źródłem takiego promieniowania. Niebieskie światło jest nazywane także światłem widzialnym o wysokiej energii i stanowi naturalną składową światła słonecznego. W przypadku elektroniki jest ono emitowane głównie przez monitory, oświetlenie LED czy świetlówki. Wytwarzają je także ksenonowe reflektory samochodów.
Ludzki organizm jest przyzwyczajony do takiego rodzaju światła. Problem stanowi jednak ogromna liczba używanych na co dzień sprzętów, do których zdążyliśmy się już przyzwyczaić. Światło niebieskie nie jest szkodliwe samo w sobie, lecz długa ekspozycja na taki rodzaj promieniowania stanowi zagrożenie dla naszych oczu.
Niebieskie światło a zdrowie
Tak jak wspominaliśmy wcześniej, niebieskie światło występuje naturalnie w przyrodzie. W zwykłych dawkach nie jest szkodliwe dla naszego zdrowia. Przez upowszechnienie się telewizorów, komputerów, świetlówek oraz oświetlenia LED-owego do naszych oczu dostaje się jednak za dużo światła niebieskiego. Ogniskuje się ono w centralnej części siatkówki (plamce żółtej) i wpływa na barwnik wzrokowy nazywany melanopsyną, powodując powstawanie wolnych rodników, które mogą uszkodzić komórki receptorowe. W efekcie może dojść nawet do uszkodzenia wzroku, jednak najczęstszym skutkiem ubocznym jest uczucie zmęczenia i dyskomfortu.
Nadmiar takiego światła może także negatywnie wpłynąć na gospodarkę hormonalną w naszym ciele. Zła jakość snu wywołana zbyt dużą ilością takiego światła wpływa na podwyższenie kortyzolu we krwi, który odpowiada za odczuwanie stresu.
Dodatkowo niebieskie światło komputera to powód, dla którego osoby pracujące przed monitorem narzekają na zmęczenie oczu i wysuszone spojówki. Nasze nerwy wzrokowe muszą wtedy pracować na wyjątkowo wysokich obrotach, zaciskając się i rozkurczając, żeby dobrze zogniskować wzrok.
Typowe objawy nadmiaru niebieskiego światła to:
- podrażnienie oczu,
- zmęczenie oczu,
- suchość oczu,
- słabe, nieostre widzenie,
- łzawienie,
- bóle głowy.
Sen a niebieskie światło
Każdy powinien znać podstawy higieny snu. Jedną z najważniejszych kwestii jest zmniejszenie kontaktu ze światłem niebieskim przed pójściem spać. Nie powinniśmy oglądać przed snem serialu na telewizorze czy grać w gry komputerowe. Niebieskie światło jest odbierane przez nasze ciało jako sygnał, że jeszcze jest dzień, przez co zaburza produkcję melatoniny – hormonu snu.
Jak radzić sobie z niebieskim światłem?
Najprostszym sposobem, żeby wyeliminować niebieskie światło z naszego życia, byłoby unikanie wszystkich ekranów. Nie jest to jednak tak proste – nie jesteśmy w stanie wyeliminować różnych urządzeń z naszego życia, zwłaszcza jeśli potrzebujemy ich do pracy. W jaki sposób możemy zmienić jego szkodliwość w codziennym życiu? Czy istnieje coś takiego jak filtr światła niebieskiego? Świetnym pomysłem mogą być okulary blokujące niebieskie światło. Zawierają one powłokę antyrefleksyjną, która chroni nasze oczy przed światłem niebieskim i niebiesko-fioletowym. Warto podkreślić, że można je kupić nawet bez wady wzroku. Co ciekawe, podczas operacji usunięcia zaćmy wszczepiane są specjalne implanty soczewek z takim filtrem.
Jeżeli jednak nie chcemy inwestować w nowe okulary, dobrym pomysłem może być zainstalowanie programów redukujących światło niebieskie. Nie jest to stuprocentowo skuteczne rozwiązanie, jednak wielu użytkowników docenia ich działanie. Z łatwością możemy znaleźć propozycje zarówno na komputery, jak i smartfony – jedną z najpopularniejszych aplikacji tego typu jest f.lux.
