W ostatnich latach coraz większą popularność wśród Polek i Polaków zdobywa idea zero waste. Co to za nurt? Na czym polega? Jak można przyczynić się do szerzenia zasad ekologii?
Zero waste – co to?
To angielskie określenie oznaczające dosłownie zero odpadów, zero marnowania zasobów. Dotyczy wielu dziedzin życia. Jedzenie, którego termin przydatności do spożycia się kończy, można przecież przerobić na przetwory, uszkodzone ubrania naprawiać lub dawać tkaninom drugie życie, zamiast wyrzucać, rezygnować ze zbędnych opakowań. Związane jest nie tylko z ekologią, ale również ekonomią i etyką. Osoby zaangażowane w ten ruch zakładają, że gospodarka powinna funkcjonować w obiegu zamkniętym, czyli wykorzystywać wszystkie możliwe zasoby, zamiast tworzyć niepotrzebne odpady.
Nurt zero waste staje się w Polsce coraz bardziej popularny, ponieważ Polki i Polacy zyskują większą świadomość w temacie ekologii. Coraz więcej osób w każdym wieku staje się świadomym w temacie marnowania produktów, które można byłoby jeszcze do czegoś wykorzystać. Z tego względu wiele osób poszukuje wiedzy na grupach i stronach internetowych związanych z zero waste. Pomysły internautów inspirują kolejne osoby, w ten sposób rozrasta się polska społeczność związana z zero waste!
Czym jest i co oznacza idea 5R?
Reduce, Reuse, Recycle, a także refuse i rot – czyli odpowiednio ograniczaj, wykorzystaj ponownie, recyklinguj, odmawiaj i kompostuj – to tak zwane zasady 5R. Są one szczególnie ważne dla osób, które na co dzień zajmują się problemem zanieczyszczenia środowiska naturalnego. Działalność cywilizacji postindustrialnej i produkowane przez nas śmieci są ogromnym zagrożeniem nie tylko dla samej planet, ale również dla fauny i flory oraz klimatu – co jest szczególnie groźne z uwagi na postępujące zmiany klimatyczne.
Poszczególne składniki zasady 5R oznaczają:
- Reduce – ograniczenie – rozumiane jako ograniczenie generowania dużej ilości śmieci, a także marnowania zasobów poprzez zbyt dużą ilość posiadanych dóbr. Ruch zero waste promuje świadome wybory konsumenckie;
- Reuse – wykorzystaj ponownie – czyli zasada, według której każdy produkt powinno się używać jak najwięcej razy, nawet gdy straci swoje pierwotne przeznaczenie. Na przykład ze starych firanek można uszyć siatki na warzywa, owoce czy chleb. Dzięki czemu nie tylko nie wyrzucamy zużytych firan, ale również nie generujemy foliowych opakowań na zakupy!
- Recycle – warto oddawać do recyklingu wszystkie odpady, które tylko się da, gdyż z wielu materiałów można jeszcze odzyskać część surowców;
- Refuse – odmawiaj – według zasad życia zero waste nie warto poddawać się trendom i kupować nowych rzeczy pod wpływem reklam czy poleceń znajomych;
- Rot – kompostuj. Wiele odpadów pozostałych po gotowaniu można wykorzystać w ramach kompostu!
Wiele osób dodaje do tego zbioru również zasadę repair – napraw, jeśli się coś zepsuje!
Pierwsze kroki do zero waste – zmień swoje życie!
Podjęcie pierwszych kroków do zero waste może wydawać się trudne, ale absolutnie takie nie jest! Co można zrobić jako pierwsze, aby wcielić idee zero waste w życie?
- Nie daj się manipulować promocjom i wyprzedażom na rzeczy, które nie są Ci faktycznie potrzebne. Na zakupy zawsze chodź z konkretną listą potrzebnych produktów;
- Staraj się niczego nie wyrzucać – chociażby z nieco za długo leżących w kuchni bananów zawsze można upiec chlebek bananowy, a starą sukienkę z przerwanym dekoltem przerobić na modną spódnicę!
- Zamiast używać foliowych opakowań, chodź na zakupy z torbami materiałowymi;
- Czytaj składy produktów spożywczych. Unikaj oleju palmowego – jest szkodliwy dla środowiska, a w sklepach z łatwością można znaleźć wiele produktów bez tego dodatku!
- Nastawiaj pranie lub uruchamiaj zmywarkę tylko wtedy, gdy urządzenia są pełne – w ten sposób oszczędzasz wodę, energię i pieniądze!
Propozycji na ograniczanie marnowania zasobów jest naturalnie o wiele więcej. Na początku przygody ze świadomym dbaniem o ekologię warto zainteresować się również różnicą między less waste a zero waste.
Less waste a zero waste
Jaka jest różnica między nurtem less waste a zero waste? Less waste zakłada przede wszystkim ograniczanie nadmiernego konsumpcjonizmu, maksymalne wykorzystywanie posiadanych zasobów, staranie się o jak najmniejsze szkodzenie środowisku. Ruch less waste jest mniej idealistyczny. Zakłada ograniczenie produkcji zbędnych produktów do niezbędnego minimum. Oba nurty mają bardzo podobne założenia i działania, ale do prowadzenia życia w stylu prawdziwego zero waste należy mieć dużo więcej samozaparcia i konsekwencji. Less waste to świetna opcja dla osób początkujących, jak również dla nieprzekonanych. Łatwiej zaproponować np. sceptycznie nastawionemu do tematu ekologii mężowi rozwiązania w duchu less waste. Dla dobra planety przyczyniają się zarówno zwolennicy less waste, jak i zero waste!
